Aziz Şah – Suriye ile hayatımıza “vekâlet savaşı” tabiri girdi. Devletler adına örgütler savaştı.
El Kaide, IŞİD, El Nusra, Heyet Tahrir el Şam, Müslüman Kardeşler, YPG-Demokratik Suriye Güçleri…
Bir örgütten başka bir örgüt çıktı, örgütler dönüştü, kuklacısı değişti. Savaş uzadıkça dost olanlar düşman, düşman olanlar dost oldu.
2010’da Suriye ile Türkiye dosttu. 2012’de Suriye ile Türkiye düşman…
2012’de Türkiye ile Suudi Arabistan ve dahi bütün Arap alemi dosttu. 2020’de Katar hariç bütün Arap alemi Türkiye’ye düşman…
Suriye’de başlayan vekâlet savaşı bugün Akdeniz sathına yayıldı.
Örgütlerin donanmaları yoktur. Bu vekâlet savaşını örgütler değil, örgütler aracılığıyla şekillendirdikleri devletlerle yürütüyorlar…
İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra İngiltere ve Fransa’nın Ortadoğu’da yerini alan ABD 2008 sonrasında büyük bir krize girdi. Bir yanda ekonomik kriz diğer yanda sonu gelmez savaşlar. Afganistan savaşı 20 yaşına giriyor…
ABD ne kendisine bağlı diktatörlerin devrildiği 2011 sonrası süreci yönetebildi ne de düzen kurabildi. Vur-kaç usulü askeri metotlarla ülkeleri yıkarak ortaya bir enkaz çıkardı. Bu enkazın faturasını da mülteci sorunu üzerinden Avrupa’ya ödetti. Bunun karşılığında Avrupa’daki güçler kendi işini kendi görmeye karar verdi…
Planlar yapıp bir türlü uygulayamayan Avrupa Birliği donanmalarının Akdeniz’e inmesi bile ABD’nin beceriksizliklerine verilen bir cevaptır. AB Akdeniz’e inince de tartışma başladı: Lider kim olacak?
Almanya ile Fransa arasında kapışma başladı. Avrupa’nın iki farklı ajandası var Akdeniz’de. Fransa’nın “Akdeniz için Birlik” projesi ve Almanya’nın “Berselona süreci”…
Fransa’nın halihazırda bağımsız ve bütünlüklü bir Afrika ve Akdeniz siyaseti vardı. Almanya’nın ise hesapları Avrupa’ya tabidir! ABD’nin zayıflaması ile Fransa bugün eski mirasını geri istiyor. Almanya ise AB adına Fransa’ya ortak çıkıyor. Almanya-Fransa arasında kapışma dinamikleri 1884’te Afrika’nın paylaşılması için yapılan Berlin konferansına kadar gidiyor.
Almanya bugün o günkü kadar genç değil, Fransa ise o günkü kadar yaşlı değil…
Akdeniz’de Türkiye-Yunanistan arasında bir gerilim var. Bu, Doğu Akdeniz’de süren vekalet savaşıdır…
Yunanistan’ın hamisi Fransa’dır.
Türkiye’nin hamisi Almanya ve ABD.
Tarafları şöyle bir dizelim…
Türkiye’den yana kimler var?
ABD, Almanya, İtalya, Katar…
Yunanistan’dan yana kimler var?
Fransa ve Mısır başta olmak üzere bütün Arap alemi (Katar hariç).
Fransız cumhurbaşkanı Macron Lübnan’da önce Hizbullah ile ardından da Hizbullah’ın hamisi İran’ın reisi Ruhani ile görüştü. Fransa Akdeniz’de yeni bir eksen kuruyor. Hem de Şiiler ile. Siyasal İslamcı AKP’ye karşı Şii-Arap-Fransız ekseni.
Bu bir “Mavi Vatan” kavgası değil. Akdeniz-Afrika’daki eski sömürgeci mirasını şenlendirmek isteyen Fransa’ya karşı ABD ve Almanya’nın Türkiye’yi sahaya sürmesidir.
Aynı hamleyi ABD Suriye’de de yaptı: Suriye’deki İran-Rusya eksenine karşı Türkiye’yi sürdü.
Bu bir vekâlet savaşıdır.
Suriye’deki örgütlerin yerini Akdeniz’de devletler aldı.
(14 Ağustos 2020 tarihinde Avrupa gazetesinde yayınlanmıştır)
